.
Hiển thị các bài đăng có nhãn Kinh nghiệm đầu tư. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Kinh nghiệm đầu tư. Hiển thị tất cả bài đăng

26 thg 6, 2025

Diễn biến trước và sau khi nâng hạng thị trường như thế nào - Bài học từ các thị trường mới được nâng hạng gần đây

1 đánh giá

 Khi một thị trường chứng khoán được nâng hạng, tức là được các tổ chức xếp hạng quốc tế như MSCI hoặc FTSE Russell chuyển từ nhóm “cận biên” (Frontier Market) lên “mới nổi” (Emerging Market), hoặc từ “mới nổi” lên “phát triển” (Developed Market), thì sẽ có những diễn biến đặc trưng cả trước và sau khi nâng hạng.

Biểu đồ trên minh họa diễn biến chỉ số của ba thị trường chứng khoán (giả lập) trước và sau khi được nâng hạng từ "cận biên" lên "mới nổi":

🧩 Giải thích biểu đồ:

  • Trục X: Thời gian – từ 12 tháng trước đến 12 tháng sau khi nâng hạng.

  • Trục Y: Mức tăng của chỉ số thị trường (lấy mốc ban đầu là 100).

  • Đường đứt màu xám: Thời điểm nâng hạng chính thức (tháng thứ 12).

📊 Diễn biến cụ thể:

  • 🇦🇪 UAE (2014): Tăng mạnh trước nâng hạng, nhưng điều chỉnh mạnh sau đó do hiệu ứng "bán theo tin".

  • 🇶🇦 Qatar (2014): Tăng đều nhờ kỳ vọng và tiếp tục ổn định sau nâng hạng.

  • 🇸🇦 Saudi Arabia (2019): Tăng bền vững trước nâng hạng và tiếp tục hút vốn sau nâng hạng – cho thấy sự cải thiện vĩ mô dài hạn.


1. DIỄN BIẾN TRƯỚC VÀ SAU KHI NÂNG HẠNG

1.1. Trước khi nâng hạng

  • Tâm lý tích cực dần hình thành:

    • Nhà đầu tư, đặc biệt là khối ngoại, bắt đầu quan tâm nhiều hơn khi thị trường được đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng.

  • Dòng vốn đầu cơ chảy vào mạnh mẽ:

    • Tăng trưởng mạnh ở nhóm cổ phiếu bluechip – đặc biệt là những mã có thể lọt vào danh mục chỉ số MSCI hoặc FTSE.

  • Tăng giá cổ phiếu:

    • Thị trường thường tăng điểm mạnh 6–12 tháng trước ngày nâng hạng chính thức.

  • Nhiều cải cách được triển khai:

    • Chính phủ và cơ quan quản lý thường cải thiện quy định về thanh khoản, tỷ lệ sở hữu nước ngoài, công bố thông tin, T+ thời gian giao dịch…

1.2. Ngay sau khi nâng hạng chính thức

  • “Bán theo tin” (sell-the-news):

    • Có thể xảy ra điều chỉnh ngắn hạn do nhà đầu tư hiện thực hóa lợi nhuận sau giai đoạn tăng nóng.

  • Dòng tiền dài hạn từ các quỹ bị động bắt đầu giải ngân:

    • Các ETF và quỹ benchmark theo chỉ số mới nổi sẽ mua vào các mã được thêm mới.

  • Tăng trưởng bền vững hơn trong trung dài hạn:

    • Thị trường có cơ hội tiếp cận dòng vốn ổn định hơn từ quỹ đầu tư tổ chức, thúc đẩy tính minh bạch và kỷ luật.

2. MỘT SỐ VÍ DỤ CỤ THỂ TRÊN THẾ GIỚI:

2.1. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) – nâng từ cận biên lên mới nổi (2014)

  • MSCI đưa vào danh sách theo dõi năm 2013, chính thức nâng hạng tháng 5/2014.

  • Thị trường tăng hơn 100% trong vòng 12 tháng trước nâng hạng.

  • Sau nâng hạng: điều chỉnh mạnh ngắn hạn do chốt lời, rồi tiếp tục đi lên ổn định sau đó.

2.2. Qatar – nâng từ cận biên lên mới nổi (2014)

  • Tăng hơn 50% trong 1 năm trước nâng hạng.

  • Sau nâng hạng, cũng có giai đoạn điều chỉnh rồi phục hồi.

2.3 Ả Rập Xê Út – nâng từ thị trường độc lập lên mới nổi (2019)

  • Trước đó, quốc gia này mở cửa dần cho nhà đầu tư ngoại, tăng tính minh bạch.

  • Chỉ số Tadawul tăng mạnh từ 2017–2019, với dòng tiền từ các ETF mới nổi đổ vào mạnh mẽ sau nâng hạng.

2.4 Pakistan – nâng hạng lên mới nổi (2017), nhưng sau đó bị hạ lại do bất ổn.

  • Trước nâng hạng: Tăng trưởng vượt trội.

  • Sau đó: Kinh tế vĩ mô bất ổn, mất sức hút, dẫn đến bị MSCI hạ lại xuống cận biên năm 2021.

3. VIỆT NAM THÌ SAO?

  • Hiện Việt Nam đang được FTSE đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng lên thị trường mới nổi từ năm 2018.

  • MSCI vẫn đánh giá Việt Nam là cận biên, nhưng thường xuyên được đề cập là ứng viên tiềm năng.

  • Nếu được nâng hạng, Việt Nam có thể thu hút thêm 5–10 tỷ USD dòng vốn ngoại từ các quỹ bị động theo chỉ số.

4. KẾT LUẬN

Giai đoạnĐặc điểm chính
Trước nâng hạngTăng điểm mạnh, dòng tiền đầu cơ, kỳ vọng tích cực
Ngay sau nâng hạngCó thể điều chỉnh do chốt lời, dòng tiền ETF vào
Trung - dài hạnTăng trưởng bền vững, cải thiện thanh khoản và định giá


19 thg 5, 2023

Chia sẻ về tỷ lệ tài sản đầu tư và kinh nghiệm quản trị rủi ro

0 đánh giá

Đợt này nghe chuyện nhiều anh em mất sạch tiền trong đợt thị trường chứng khoán giảm sâu năm 2022 vừa qua, xóa app và có hỏi Thanh còn đầu tư chứng khoán không?

Quả thực 15 năm đầu tư chứng khoán trải qua bao đợt thăng trầm của thị trường, chứng kiến bao lớp nhà đầu tư đến thì hồ hởi, hy vọng đổi đời sau vài pha vào hàng rồi lại cúi đầu ra đi trong buồn bã, thất vọng và mất niềm tin.
Trả lời câu hỏi trên: Thanh vẫn đầu tư chứng khoán, 15 năm qua vẫn vậy và các năm tới cũng luôn như thế. Tuy nhiên để phòng thủ và có các phương án dự phòng cho thị trường không như mong muốn thì cần đa dạng hóa tài sản đầu tư.

Đây là chart phân bổ vốn của Thanh vào các loại tài sản (ko tính bất động sản) để không để hết trứng vào 1 rỏ, để khi CHỨNG KHOÁN xuống thì còn có VÀNG có TIỀN TIẾT KIỆM NGÂN HÀNG tăng làm đối trọng một phần hoặc ít ra cũng có dòng tiền hàng tháng để trụ được qua cơn bĩ cực của thị trường.
BẢO HIỂM NHÂN THỌ thì giúp an tâm và như lớp giải pháp phòng vệ cuối cùng cho mọi tình huống xấu nhất có thể.
Ngay trong tài khoản chứng khoán cũng đa dạng mã cổ phiếu, đa dạng ngành nghề đầu tư. Nếu đầu tư theo chỉ số VN30 thì năm 2022 cũng chỉ lỗ tối đa 30% chứ ko thể mất trắng được (đây là tính hẳn mua ở đỉnh 15xx nhé).
Khi loại tài sản nào tăng giá và vượt trên tỷ trọng mình đầu tư thì bán bớt ra và mua vào các tài sản giảm giá bị giảm tỷ trọng. Đây chính là thực hiện nguyên tắc vàng trong đầu tư: MUA THẤP, BÁN CAO.
Tóm lại luôn phải đa dạng dòng tiền, đa dạng nguồn thu và có phương án dự phòng cho các tình huống xấu. Tất tay vào 1 loại tài sản rủi ro sẽ nhanh giàu nhưng cũng nhanh nghèo.
Tỷ lệ phân bổ này dành cho các nhà đầu tư, chứ ko phù hợp với các nhà sản xuất. Mình biết rất nhiều anh chị em trẻ làm chủ doanh nghiệp sản xuất và thương mại rất giỏi, rất giàu và giàu nhanh thì họ sẽ phân bổ vốn kiểu khác trong giai đoạn đầu khởi nghiệp gây dựng doanh nghiệp.
Nhưng doanh nghiệp vững vàng rồi và có tiền nhàn rỗi thì họ cũng trở thành nhà đầu tư và phân bổ vốn như 1 nhà đầu tư thôi.

8 thg 5, 2022

Điều gì xảy ra khi Fed tăng lãi suất?

0 đánh giá

Fed nâng lãi sẽ khiến chi phí vay mua nhà, mua xe với người Mỹ cao lên, nhưng tiền tiết kiệm cũng sẽ sinh lời thêm một chút.

Hôm 4/5, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất tham chiếu thêm 0,5% - mạnh nhất 22 năm. Hồi tháng 3, cơ quan này nâng lãi thêm 0,25% - lần đầu tiên kể từ cuối năm 2018.

Việc Fed đưa lãi suất rời vùng 0% cho thấy họ tự tin vào sức khỏe của thị trường lao động. Tuy nhiên, tốc độ tăng lãi suất cũng cho thấy Fed lo ngại về lạm phát đến mức nào. Lạm phát Mỹ hồi tháng 3 tăng với tốc độ nhanh nhất 40 năm. Điều này có thể buộc Fed tăng lãi suất thêm vài lần nữa trong những tháng tới.

Người Mỹ sẽ cảm nhận rõ tác động của sự thay đổi này. Họ sẽ không còn được vay lãi suất cực thấp khi mua nhà hay mua xe nữa. Tiền tiết kiệm trong các tài khoản ngân hàng cũng sẽ sinh lời thêm một chút. "Tiền không còn miễn phí nữa", Joe Brusuelas – kinh tế trưởng tại RSM US cho biết.

 

Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ Jerome Powell. Ảnh: Reuters

17 thg 3, 2022

Nên đầu tư gì trong thời lạm phát? Elon Musk và Warren Buffett đưa ra câu trả lời tương đồng

0 đánh giá

Cả hai tỷ phú Elon Musk và Warren Buffett đều cho rằng nắm giữ cổ phiếu của các doanh nghiệp tốt là cách đầu tư hiệu quả nhất trong thời kỳ lạm phát cao.

12 thg 1, 2022

Mr Quýt bán chui 74,5 triệu cổ phiếu FLC và hệ quả như thế nào?

0 đánh giá

Mấy ngày nay nhiều người gọi điện, nhắn tin cho Thanh hỏi về sự kiện Mr Quýt bán chui cổ phiếu là như thế nào?

Bài này, Thanh xin chia sẻ chút hiểu biết cá nhân về sự kiện này.

4 thg 1, 2022

Sự kỳ diệu của "LÃI KÉP" từ câu chuyện xếp thóc vào bàn cờ 64 ô

0 đánh giá


I. "Hiệu ứng lãi kép" được mệnh danh là kỳ quan thứ 8 của thế giới


Nhà vật lý nổi tiếng Albert Einstein đã gọi hiệu ứng này là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Bởi vì những người hiểu nó sẽ sử dụng nó và "kiếm được". Và những người không hiểu sẽ trả tiền cho nó.

Tại sao Einstein gọi hiệu ứng lãi kép là kỳ quan thứ 8 của thế giới? Để biết điều đó, hãy đọc toàn bộ bài viết này.

20 thg 10, 2021

Thị trường chứng khoán giống như tình dục ...

1 đánh giá

 Khi VNIndex tăng lên vùng 1400 điểm (20/10/2021) nhớ tới câu này:



13 thg 9, 2021

Đây là cách nền kinh tế Hoa Kỳ hoạt động trong 170 năm qua

0 đánh giá

Lạc quan thường được định nghĩa là niềm tin rằng mọi thứ sẽ diễn ra tốt đẹp. Nhưng điều đó chưa đủ. Sự lạc quan hợp lý là niềm tin rằng tỷ lệ cược có lợi cho bạn và theo thời gian mọi thứ sẽ cân bằng và đạt được một kết quả tốt ngay cả khi những gì xảy ra trước đó đầy đau khổ. Bạn có thể lạc quan rằng sự tăng trưởng dài hạn hướng lên và sang phải, nhưng chắc chắn rằng con đường từ bây giờ đến đó sẽ đầy mìn, và luôn luôn là vậy. Hai điều đó không loại trừ lẫn nhau. Đó là cách mà mọi thứ hoạt động trong cuộc sống.


Nền kinh tế, thị trường và sự nghiệp thường đi theo một con đường tương tự— tăng trưởng trong bối cảnh mất mát. Đây là cách nền kinh tế Hoa Kỳ hoạt động trong 170 năm qua (hình phía trên). 
Nhưng trong đó:

- 1,3 triệu người Mỹ đã chết khi chiến đấu trong 9 cuộc chiến tranh lớn.

- Khoảng 99,9% tất cả các công ty được thành lập đã phá sản.

- 4 tổng thống Hoa Kỳ đã bị ám sát.

- 675.000 người Mỹ đã chết trong một năm vì đại dịch cúm.

- 30 thảm họa thiên nhiên đã giết chết ít nhất 400 người Mỹ mỗi năm.

- 33 cuộc suy thoái đã tích lũy thành 48 năm.

- Số lượng người đã dự báo chính xác suy thoái gần như là số 0.

- Số lần mà thị trường chứng khoán giảm hơn 10% so với mức cao gần nhất là 102.

- Cổ phiếu mất 1/3 giá trị ít nhất 12 lần.

- Lạm phát hàng năm vượt quá 7% trong 20 năm riêng biệt.

- Từ "bi quan về kinh tế" xuất hiện trên các tờ báo ít nhất 29.000 lần, theo Google.

Mức sống của người Mỹ đã tăng gấp 20 lần trong 170 năm qua, nhưng hầu như không một ngày trôi qua mà thiếu những lý do hữu hình cho bi quan.

Một tư duy vừa thận trọng vừa lạc quan cùng một lúc rất khó để duy trì theo thời gian, bởi vì nhìn mọi thứ là màu đen hoặc màu trắng sẽ dễ hơn là nhìn một thứ có nhiều sắc thái. Nhưng bạn cần thận trọng ngắn hạn để giữ cho bạn sống đủ lâu trước những biến cố có thể xảy ra, để rồi cuối cùng có thể khai thác sự lạc quan trong dài hạn.

Trích trong cuốn: "The Psychology of Money" của tác giả Morgan Housel

Nguồn: http://www.votpartners.com

10 thg 9, 2021

Chỉ với 1 USD, cụ ông người Do Thái đã dạy 1 bài học đắt giá về lối tư duy ngược

0 đánh giá

Người Do Thái là những nhà thông thái bẩm sinh, cách tư duy khác lạ là lý do khiến họ trở nên đặc biệt.

Xung quanh nhà có 3 đứa trẻ đang chơi đùa khiến cuộc sống của cụ ông tên là Shaq 70 tuổi bị ảnh hưởng nhưng ông không hề tức giận mà còn nói với chúng: "Ta thích xem các cháu chơi đùa. Ta mong các cháu đến đây mọi ngày, và ta cho các cháu một đô la mỗi ngày". 

Tuy nhiên, không lâu sau, tất cả những đứa trẻ đã biến mất, lý do là bởi ông già người Do Thái đã sử dụng "tư duy ngược" để giải quyết vấn đề.

Khi ba đứa trẻ nghe tin ông cụ sẽ cho tiền thì mừng lắm, chúng ngày ngày đến chơi đùa tại chỗ cũ. Nhưng ba ngày sau, ông lão giả vờ bất lực nói: "Ta xin lỗi, thu nhập của ta đã bị giảm. Từ ngày mai, ta chỉ có thể cho các cháu 50 xu mỗi ngày!".

Bọn trẻ hơi bực bội và miễn cưỡng chấp nhận điều kiện. Một tuần sau, ông lão nói: "Gần đây ta chưa nhận được lương hưu, và từ giờ ta chỉ có thể đưa cho cháu 2 xu mỗi ngày!". Vào lúc này, ba đứa trẻ tức giận nói: "Chúng cháu sẽ không phục vụ cho ông với vài xu ít ỏi, chúng cháu sẽ không làm điều đó!".

Câu chuyện này là minh chứng tiêu biểu nhất cho trí tuệ của người Do Thái. Tại sao ông cụ có thể khiến bọn trẻ tự nguyện rời đi? Ở đây có 3 điểm đáng học hỏi.

1. Nhìn rõ bản thân, nhìn rõ đối thủ và chọn cách "tấn công" phù hợp


Đối thủ của Shaq là ba đứa trẻ cứng đầu, nếu dùng mệnh lệnh bắt buộc, e rằng chỉ khiến chúng càng thêm cố chấp và không nghe lời nên ông đã dùng cách ngược lại: Không chỉ cho điều khiển chúng trong lòng bàn tay mà còn có thể đạt được mục đích của bản thân.

2. Tư duy ngược  


Khi cùng gặp khó khăn, hầu hết mọi người đều nghĩ đến cách xử lý đầu tiên. Nhưng suy nghĩ kỳ lạ của ông Shaq đã giải quyết vấn đề theo hướng hoàn toàn khác. Đôi khi chúng ta dễ bị thao túng bởi lối suy nghĩ quán tính và rơi vào hiểu lầm. 

Câu chuyện nổi tiếng “Tư Mã Quang đập vỡ chum”. Có người rơi xuống nước, phương thức suy nghĩ thông thường là cứu người khỏi nước. Trước tình thế khẩn cấp và nguy hiểm, Tư Mã Quang đã sử dụng tư duy ngược và quyết định đập bể bằng một hòn đá, nhờ đó đứa trẻ được cứu sống.

Một ví dụ đã được đề cập trong cuốn sách “Chủ nghĩa tối giản”, một số người phản ánh rằng thang máy trong tòa nhà chạy quá chậm mà việc thay thế thang máy đòi hỏi chi phí rất lớn nên ban quản trị tòa nhà chỉ sử dụng một phương pháp duy nhất là họ lắp đặt một chiếc gương trên ngoài thang máy. 

Mọi người có thể soi gương để tiết kiệm thời gian trong khi chờ thang máy. Với một thay đổi nhỏ như vậy, vấn đề đã được giải quyết một cách đơn giản.

3. Am hiểu sâu sắc về bản chất con người 


Ông Shaq có hiểu biết sâu sắc về bản chất của con người. Trước hết, ông biết rằng những đứa trẻ đầu óc còn non nớt đều là những người đầy "máu lửa" và không thích nghe theo mệnh lệnh bắt buộc.

Ngoài ra, ông còn lợi dụng điểm yếu của bản chất con người là "cảm giác có khoảng trống" . Shaq đã đưa cho chúng 1 đô la. Những đứa trẻ coi đó là điều hiển nhiên. Đồng thời chúng rất nhạy cảm với sự thay đổi. Ở mức 2 xu, cảm giác chênh lệch khiến những đứa trẻ không hài lòng.

Nhiều mối quan hệ thất bại cũng là do "cảm giác có khoảng cách". Khi mới yêu, nhiều cặp đôi muốn dành tất cả cho nhau, chăm sóc cho nhau, sau này khi đã ổn định và cần nhiều điều phải lo cuộc sống, những khoảng trống bắt đầu gây ra những rắc rối.

Ba điểm này rất đáng học hỏi, nếu vận dụng được thì sẽ giải quyết được nhiều vấn đề nhưng sự khôn ngoan của người Do Thái không chỉ dừng lại ở đó.

Người Do Thái là những nhà thông thái bẩm sinh, chỉ chiếm 0,3% dân số thế giới nhưng họ có 36% của cải và 22% giải Nobel. .

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về sự khôn ngoan của người Do Thái, bạn có thể tham khảo cuốn sách "Talmud". Đây là quy tắc thành công được người Do Thái đúc kết được trong hàng nghìn năm, chứa đựng logic kinh doanh và tư duy thành công cơ bản. 

Nó được biết đến như bản đồ định hướng lối sống của toàn bộ người dân Do Thái. Cuốn sách kết hợp phương pháp luận với câu chuyện, logic chặt chẽ, phản ánh sự thật về bản chất con người, nỗi khổ, cách kiếm tiền, chiến lược, cách suy nghĩ, kết bạn... nên còn được người Do Thái gọi là " kinh thánh để làm giàu".

Những người lỗi lạc như Einstein và Carnegie đều đánh giá rất cao về "Talmud".

Einstein nói: "Trí tuệ của con người nằm trong đầu người Do Thái, và trí tuệ của người Do Thái nằm trong" Talmud". Ông vua thép Carnegie đã nói đùa: "Đừng bỏ những tờ đô la và kim cương vào quan tài của tôi. Chỉ cần cuốn "Talmud"  là đủ".

Dù là ai, bạn đều có thể khai sáng tư duy từ "Talmud". Nó có thể trở thành ngọn hải đăng trong bóng tối. Sức mạnh của tư duy là không có giới hạn.

Nguồn: Sohu

27 thg 5, 2021

10 ngành tạo ra nhiều tỷ phú nhất trên thế giới

0 đánh giá

Dưới đây là danh sách 10 ngành nghề tạo ra nhiều tỷ phú nhất mà chúng ta nên biết. Forbes ghi nhận, năm 2019 có hơn 2,000 tỷ phú đôla. Dựa vào danh sách này, chúng ta có thể lọc ra được 10 ngành nghề tạo ra nhiều tỷ phú nhất trên thế giới. Đó là những ngành nghề sau:


22 thg 5, 2021

9 sai lầm trong đầu tư chứng khoán kể cả nhà đầu tư lâu năm cũng mắc phải

0 đánh giá















Sai lầm là điều không mong muốn nhưng không thể tránh khỏi khi đầu tư chứng khoán và kể cả những nhà đầu tư thành công, có kinh nghiệm vẫn mắc phải...

10 thg 5, 2021

Lịch sử dạy ta gì về bùng nổ kinh tế sau đại dịch

0 đánh giá

TTCT - Ở thời điểm này, liệu có viển vông khi kỳ vọng vào cú bung mình của những chiếc lò xo kinh tế bị đè nén vì đại dịch suốt hơn một năm qua? Nếu lịch sử là định chế tham khảo đáng tin cậy, câu trả lời là có.

 Tranh vẽ Johannes Gutenberg (phải) tại xưởng in. Có ý kiến cho rằng “Cái chết đen” đã tạo cơ hội cho Johannes Gutenberg đặt nền móng ngành công nghiệp in ấn ở châu Âu vào thế kỷ 15. Ảnh: Britannica

28 thg 4, 2021

Kinh nghiệm khi khởi sự kinh doanh

0 đánh giá


[KEY 1] MẶT BẰNG NGON ĐỠ LON TON CHẠY QUẢNG CÁO

Nhiều anh chị em hay hỏi:
"Ủa sao như The Coffee House hay Highlands đó, có bao giờ thấy chạy quảng cáo đâu sao mà vẫn đông vậy?"
(Ngày trước không thấy chạy, nhưng hình như bây giờ cũng có lai rai)
Làm tui nhớ lại câu của bạn Ninh founder The Coffee House, đại để là phải mở đến điểm thứ 8 hay 10 gì đó mới biết có lãi không, có khả thi không. Tại vì sao vậy?
Hiểu một cách nông dân thì số lượng điểm mở tại những vị trí "cực hot" chính là làm Marketing rồi đó.
Bản chất của quảng cáo chính là hiển thị mà, nên việc mở nhiều cơ sở ở những trục đường lớn chính là hoạt động Marketing thuần túy nhất. Dù rằng chi phí mặt bằng ở những điểm như thế là rất cao nhưng bù lại đó cũng chính là chi phí cho Marketing phủ thương hiệu.
Mỗi ngày nhiều ngàn người qua lại, ngày qua ngày.
Tui là ví dụ điển hình nhất nè.
Hồi đầu tui đâu uống The Coffee House đâu. Sau này đi đâu cũng thấy thì mới tò mò dô uống thử coi có gì mà nhiều vậy, hót dữ vậy?
Thì khi đó mới thấy ngon, rồi uống tới giờ luôn nè.
Bởi vậy chọn mặt bằng chính là sự lựa chọn và cân đối cho chi phí Marketing đầu tiên. Đẹp nhất là mặt bằng của mình chọn được ở vị trí có nhiều khách hàng mục tiêu qua lại, sinh sống và làm việc.
Đừng ỷ lại vào quảng cáo Online dù đó là FB, GG hay Tiktok. Bởi vì bạn có thể hiển thị quảng cáo được 1 lần và mất phí. Còn với mặt bằng kinh doanh, ai đi qua đường đó thì thường đi về đường đó và lặp đi lại mỗi ngày. Khi số lượng tần suất đủ nhiều (hoặc bạn có chương trình sự kiện hấp dẫn) họ sẽ bị chú ý và ghé lại thử.
Bởi vậy,
Mặt bằng đắt chính là thay cho tiền Marketing. Mặt bằng ngon là không phải lon ton đi học quảng cáo. Tất nhiên là tuỳ mô hình và khách hàng mục tiêu mà chọn mặt bằng.
Nhưng tui chỉ muốn nói là: Chiến lược sai thì còn sửa được, món ăn dở còn nâng cấp đổi bếp được. Nhưng mà mặt bằng mà dở rồi thì thôi luôn. Không biết đỡ đường nào.
Chốt: Mặt bằng là then chốt của thành công. Đặc biệt là F&B.

[KEY 2] "HỮU XẠ TỰ NHIÊN HƯƠNG"? QUÊN ĐI!

Tui bắt đầu làm Hoa Sơn Tửu Lầu từ tháng 9 nhưng mãi đến 1 năm sau đó. Quán mới có nhiều người biết đến và đông khách hơn.
Vậy trong 1 năm đó tui đã làm gì? Nghiên cứu và thử sai chăng?
Không đâu, tui đã loay hoay lẩn quẩn tìm đường ra mà không biết thế nào. Đúng nghĩa lạc lối luôn.
(Hy vọng các anh chị em sẽ không mất thời gian đi lạc giống tui đã từng)
Cắm đầu chạy quảng cáo. Thấy cái nào hay là copy về. Sửa tí thành phiên bản của mình.
Nhưng mà hiệu quả thì bấp bênh như sóng biển. Lúc lên lúc xuống, lúc có lúc không.
Và mãi cho đến khi tui lên báo, làm sự kiện, thì vị thần "Nổi tiếng" mới ghé thăm tui. Mọi thứ từ đó mới tốt lên. Có tiền, có nhân viên xịn, có nhiều khách hàng dễ thương...
Điều tui muốn nói là:
Bạn có thể rất tự tin, rất rất yêu sản phẩm của bạn làm ra. Nhưng mà nếu không biết cách xây dựng câu chuyện và mang câu chuyện về sản phẩm của bạn cho càng nhiều người biết càng tốt. Nếu chỉ trông chờ vào cái gọi là "Hữu xạ tự nhiên hương" thì chết chắc.
Cái gọi là tự nhiên hương đó có trả lương nhân viên, có trả tiền thuê nhà, tiền đi chợ, tiền điện nước, tiền đủ thứ tiền... Vào những tháng đầu tiên không?
Tui đã từng ngây ngô như thế.
Đến thời điểm tui còn không được 10k trong túi để ăn hộp cơm. Tui vẫn ngây ngô tin như thế.
Ngày mà tui còng lưng rửa chén, nai mình dắt xe cho khách. Tui vẫn ngây ngô tin.
Và hên quá, niềm tin mình lung lay thật kịp lúc.
Lúc mà tui bắt đầu dồn tâm sức vào truyền thông cũng là lúc tui và quán ôm nhau bước sang bước ngoặt mới.
Quán full khách.
Chốt: Ngon thôi chưa đủ. Muốn thắng phải biết truyền thông.

[KEY 3] HUYNH MUỘI YÊU THƯƠNG - CUỘC ĐỜI LÊN HƯƠNG

Ai cũng biết làm dịch vụ thì nhân viên phải hết lòng với khách, khách mới hết tiền với mình. Nên hồi lúc đầu, tui cũng y chang như (đa số) các anh chị em. Yêu cầu nhân viên rất khắt khe.
Từ lời nói, câu chào đến cách phục vụ, bưng bê.
Làm đúng thì thưởng làm sai thì phạt thế nào.
Tóm lại tui bê hết mấy cái công thức cứng ngắc đọc được trên Google vào làm thử. Và tất nhiên là kết quả hông hề được như mình mong đợi.
Hóa ra lúc đó tui đã sai các bạn ạ. Mình sai vì mình đã không đặt mình ở vị trí nhân viên mà cảm nhận. (Dù rằng mình đã từng vật lộn ở vị trí đó nhiều tháng trước khi quán nổi tiếng)
Mãi về sau này nhờ những lần hứng chí đi đá banh rồi đi nhậu đêm khuya với đám đệ tử. Tui mới phát hiện ra.
Mình không thể bán cho người ta cái mình không có được.
Mình muốn nhân viên mình làm cho khách hàng vui vẻ, hài lòng. Vậy trong lòng, trong tinh thần các bạn ấy có vui vẻ và hài lòng chưa?
Mình muốn nhân viên mình bán những món ngon, những món đặc biệt của quán cho khách. Vậy các bạn ấy có bao giờ ăn thử, cảm nhận chưa mà nói đến chuyện bán?
Muốn phục vụ tốt, phải tốt với nhân viên trước.
Từ đó, tui toàn cho anh em ăn nhậu định kỳ. Đá bóng cùng anh em, đi chợ đêm, quán hư gì tui cũng xắn tay vào phụ.
Mọi thứ mình là người khởi xướng cũng là người đi đầu làm trước tiên hết. Cứ mỗi 2 tuần là tui gom lại cho ăn uống những món của quán, cho đánh giá và cảm nhận thật.
Rồi ai có vấn đề, có nỗi lòng giấu kín thì cứ việc mượn rượu tỏ tình. Cứ việc bày tỏ hết ra.
Đúng sai, được không tính sau. Quan trọng là sự lắng nghe, sự ghi nhận.
Từ sau đó, mọi thứ trong quán tốt hơn hẳn. Mọi người lúc nào làm việc cũng vui vẻ, hỗ trợ giúp đỡ nhau. Tui nhìn HSTL như một gia đình thứ hai. Cảm thấy mình thật may mắn.
Nên chúng ta đừng nghĩ dùng cái bảng nội quy chi chít chữ, kỷ luật thép là mọi thứ sẽ đâu vào đấy. Tui thì không nghĩ như vậy.
Tui nghĩ rằng cái gì xuất phát từ trái tim, thì sẽ đến được trái tim. Những thứ ấy giúp chúng ta giải quyết những điều mà chúng ta không mắt thấy tai nghe được.
Chốt: Muốn khách hàng vui vẻ, trước tiên cần làm nhân viên vui vẻ.

[KEY 4] DÙNG NHƯNG VẪN KHÔNG TIN

Tui từng mất nhiều chục triệu ở thu ngân, mất thêm nhiều chục triệu nữa ở vị trí thu mua. Khuyến mãi thêm vài chục ngàn chai bia thất thoát.
Tui đã từng mất rất nhiều tiền. Vì chính cái sự "Tin" của mình.
Điều tui muốn nói là: Chúng ta rồi không thể tự mình làm tất cả mọi việc được. Rồi chúng ta cần có nhân viên, nhiều nhân viên. Và chúng ta cần học cách quản lý họ.
Bằng cách này hoặc cách khác, luôn có một số ít bộ phận trục lợi cho lợi ích cá nhân. Và tệ hơn là sẽ xây dựng bè phái, bắt tay nhau "kiếm thêm". Do đó, việc ra soát và đối chiếu liên tục là việc cực kỳ quan trọng.
Tuyệt đối không được bỏ lơ.
(Nếu không muốn mất tiền ngu như tui đã từng)
Nhiều khi mình thấy mấy anh em làm việc chăm chỉ, siêng năng nên mình tin tưởng và tạo thêm cơ hội. Mình nghĩ là đang giúp người ta có cuộc sống tốt hơn, nhưng mà hông phải vậy.
Thương mà không đúng chỗ là thành hại.
Cách mà hại người dễ nhất chính là tin tưởng họ và đưa tiền cho họ.
Bởi vì người ta dễ bị cám dỗ bởi đồng tiền lắm. Nhất là những công việc thường xuyên tiếp xúc với tiền như thu ngân hay là thu mua. Chỉ cần sơ sẩy tí thôi là có biến liền.
Giao tiền mà tin tưởng nghĩ là giúp thật ra là hại người ta đó.
Chốt: Không tin tưởng ai tuyệt đối, nhất là những ai tiếp xúc với tiền.

[KEY 5] THẮNG BẠI TẠI... KHÁCH CŨ

Marketing tốt giúp cho quán đông cứng khách. Đó là một lợi thế cực kỳ lớn, nhưng bấy nhiêu là chưa đủ.
Để tồn tại bền vững thì khách hàng cũ mới là nguồn sống của nhà hàng.
(Khách hàng cũ là khách hàng quay lại dù ít hay nhiều đó)
Tui đã từng tự tin thái quá vào cách làm Marketing của mình và lãnh hậu quả tan tác chim muông. Điển hình là quán ở Tân Bình đó.
Chúng ta có thể làm cho họ chú ý và thu hút họ đến quán. Nhưng nếu họ đến nhưng món ăn không ngon, phục vụ không tốt, giá cả không hợp lý thì họ cũng một đi không trở lại.
Đó là còn đỡ đó. Chứ thật ra mỗi lần bạn bè họ có tình cờ rủ họ đến quán chúng ta. Họ lập tức trỗi dậy như những thế lực mạnh mẽ, và kết quả là cả nhóm sẽ chọn điểm khác.
Thế là chúng ta âm thầm mất khách mà không biết vì sao.
Những điều đó không được post trên FB, cũng không tìm thấy trên Google và có hỏi khách hàng cũng không nói.
Chúng ta chỉ có một cách để giảm thiểu điều này chính là tạo cho khách hàng một trải nghiệm xuyên suốt và tốt nhất có thể.
(Tui thường nói về dịch vụ trên cả mong đợi WoW đó)
Hãy làm cho khách hàng cảm thấy hài lòng và vui vẻ thật sự. Khiến họ muốn chụp ảnh, chia sẻ và dẫn bạn bè quay trở lại quán của chúng ta.
Làm được điều đó có nghĩa là chúng ta đã thành công.
Với nhóm khách hàng này, thỉnh thoảng chúng ta nên có những chương trình tri ân dành riêng cho họ, những quà tặng đặc biệt khiến họ gắn kết với chúng ta hơn.
Bởi vì họ chính là nguồn sống và là vũ khí mạnh mẽ nhất giúp chúng ta chống chọi lại với những đối thủ mới hơn, mạnh mẽ hơn gia nhập ngành sau này.
(Mà chắc chắn là sẽ có, nên chuẩn bị trước vẫn hơn)
Chốt: Khách hàng mới là quan trọng nhưng khách hàng cũ mới quyết định sự sống còn.
========
Và còn nhìu bài học nữa, mà tui "được" may mắn trải nghiệm với ngành hàng "sướng miệng, căng bụng" này.
Thật ra,
Làm quán hay kinh doanh cái gì cũng thế cả. Rồi chúng ta sẽ luôn gặp vấn đề.
Nhỏ có vấn đề của nhỏ, to có vấn đề của to.
Thuyền to thì sóng lớn mà.
Nên đã xác định làm thì tâm thế của mình luôn là đi tìm lời giải cho các vấn đề. Hôm nay là nhân viên, ngày mai là món ăn, ngày mốt có khi là doanh số, là chương trình...
Mỗi người sẽ có cách giải quyết những vấn đề đó khác nhau.
Có người thử sai nhiều lần, đút kết ra kinh nghiệm (như tui), cũng có người gặp được sư phụ chỉ điểm, đi nhanh hơn, lớn nhanh hơn.
Mỗi người sẽ phù hợp với mỗi cách khác nhau. Không có đúng cũng không có sai.
Nhưng mà theo bạn,
Bạn nghĩ mình muốn thuộc nhóm nào?
=======
Tác giả: Thông Phan

19 thg 4, 2021

Vào sòng bạc và Bài học về kiềm chế bản thân

0 đánh giá



Ông Vương là một doanh nhân thành đạt ở Mỹ. Ông từng nói với cậu con trai Tiểu Vương của mình rằng đợi đến khi cậu được 23 tuổi, ông sẽ giao lại nghiệp vụ tài chính của công ty cho cậu. Nào ngờ, đúng ngày sinh nhật 23 tuổi của con trai, lão Vương lại dẫn cậu đến sòng bạc…

9 thg 4, 2021

Bong bóng hoa Tulip năm 1634 - 1637

0 đánh giá


Khởi đầu trao lưu chơi hoa Tulip

8 thg 8, 2020

Ngồi im và Chờ đợi cũng là một chiến lược đầu tư

0 đánh giá

Hình ảnh những nhà đầu tư năng động, mua vào bán ra liên tục luôn gây ấn tượng mạnh đối với công chúng. Tuy nhiên, sự thực là những nhà đầu tư hàng đầu thế giới đều không phải là những người thích giao dịch nhiều.

10 thg 7, 2020

10 tư duy về giàu có của các tỉ phú nên tham khảo

0 đánh giá
Suy nghĩ, kinh nghiệm của mỗi người tác động rất lớn đến khả năng tích lũy của cải của họ. 10 tư duy về sự giàu có của các tỉ phú dưới đây có thể gợi ý cho bạn nhiều điều về cách tiết kiệm, làm giàu, theo trang Life Hack.

30 thg 6, 2020

177 Tỷ phú đều có 13 thói quen giống nhau. Đó là ...

0 đánh giá
Thêm chú thích

Sau 5 năm nghiên cứu những thói quen thường nhật của 177 triệu phú, tỷ phú tự lực cánh sinh, tay trắng dựng cơ đồ, tác gia người Mỹ Thomas C.Corley kết luận: "Một trong những nguyên nhân khiến họ từ những người bình thường chuyển biến thành những người thành công có tài sản triệu đô, tỷ đô chính là các ‘thói quen giàu có"... Thói quen quyết định giàu có, nghèo khó, hạnh phúc, đau buồn, áp lực, quan hệ tốt xấu, có sức khỏe hay không..."
Quan trọng nhất, tất cả những thói quen đều có thể thay đổi và bồi dưỡng được. Dưới đây là 13 ‘thói quen giàu có’ của các triệu phú, tỷ phú mà bạn có thể bắt đầu bồi dưỡng ngay từ hôm nay

1. Kiên trì dậy sớm

Trong nghiên cứu của Corley, trên nửa số triệu phú, tỷ phú tự lực cánh sinh, tay trắng dựng cơ đồ đều dậy sớm trước giờ làm việc ít nhất 3 giờ đồng hồ. Sáng dậy lúc 5 giờ, hoàn thành 3 việc quan trọng nhất của công việc trong ngày, việc này khiến bạn kiểm soát được cuộc sống, giúp bạn có nhiều thời gian chuẩn bị cho công việc, và có đủ thời gian đối phó với việc bất ngờ xảy ra.
Khi có sự chuẩn bị tốt trước mọi sự việc thì sẽ không bị động, sẽ lựa chọn được phương án thích hợp, tối ưu. Kiên trì dậy sớm cũng thể hiện một ý chí kiên cường và một tâm thái cẩn thận, chuẩn bị cho kế hoạch trong ngày.

2. Mỗi ngày dành 15 – 30 phút suy nghĩ

"Suy nghĩ là mấu chốt của thành công của họ" – Corley phát hiện ra điểm này. Người giàu thường ngồi một mình lúc sáng sớm suy nghĩ ít nhất 15 phút.
Buổi sáng hàng ngày họ thường suy nghĩ rất nhiều sự việc, bao gồm sự nghiệp, tài chính, sức khỏe và từ thiện.
Họ thường xuyên tự hỏi bản thân 4 câu:
- Mình làm thế nào mới có thể kiếm được nhiều tiền hơn?
- Công việc của mình có khiến mình vui thích không?
- Thời gian rèn luyện của mình có đủ không?
- Mình còn có thể tham gia được các hoạt động từ thiện nào nữa?"
Trong đó 2 câu hỏi quan trọng nhất khiến họ càng thành công hơn, đó là "Công việc có khiến mình vui thích không? - kiểm điểm lại các công việc mình đang làm có làm lợi ích cho xã hội, cho người khác không, có trái đạo đức không. Vì chỉ đem lại lợi ích cho người khác, cho xã hội, không trái đạo đức lương tâm thì mới là công việc đem lại cho mình niềm vui đích thực.
Câu "Mình còn có thể tham gia được các hoạt động từ thiện nào nữa?". chính là chìa khóa để giàu có không những bền lâu mà còn giàu có hơn, vì họ hiểu được cội nguồn của của cải đến từ Đức, nên vui lòng hành thiện tích đức, chứ không dùng của cải để thỏa mãn vui thú cá nhân.

3. Thường xuyên đọc sách

Người giàu càng thích đọc, học tập chứ không thích vui chơi giải trí. Corley viết: "88% người giàu hàng ngày đều đọc sách tối thiểu 30 phút, nội dung chủ yếu là sách tự học và tự tu dưỡng nâng cao bản thân. Đại đa số đều không phải đọc sách để giải trí. Người giàu đọc sách là để thu hoạch tri thức".

4. Nói năng cử chỉ lễ phép

Những triệu phú, tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay đều nắm vững những nguyên tắc lễ nghi xã hội. Lễ nghi này bao gồm gửi thư cảm ơn, ghi nhớ những ngày quan trọng (như kỷ niệm ngày cưới, sinh nhật), nắm vững lễ nghi trên bàn ăn và cách ăn mặc chính xác ở các trường hợp khác nhau.
Hiểu lễ nghi thì mới biết hành xử đúng người, đúng lúc, đúng chỗ, đúng trường hợp. Người không hiểu biết lễ nghi thì như kẻ hoang sơ, vô phép tắc. Nếu bạn muốn thành công thì cũng phải nắm vững những nguyên tắc này.

5. Theo đuổi mục tiêu của riêng mình

"Theo đuổi ước mơ và mục tiêu của riêng mình có thể khiến bạn có cảm giác hạnh phúc lâu dài, cuối cùng sẽ chuyển hóa thành của cải" – Corley nói.
Có rất nhiều người phạm phải sai lầm là theo đuổi ước mơ của người khác (ví dụ như của cha mẹ, áp đặt của xã hội). Người giàu thì không ngừng hoàn thiện mục tiêu của riêng mình, kiên nhẫn và hăng say theo đuổi ước mơ và mục tiêu đó.
Việc xác định được cho mình ước mơ, mục tiêu rõ ràng giúp chúng ta có sức mạnh đi theo một hướng, không bị phân tán tâm trí, sức lực ở vạn sự vạn vật xung quanh.

6. Kiên trì rèn luyện sức khỏe

76% người giàu kiên trì mỗi ngày vận động ngoài trời 30 phút trở lên. Vận động ngoài trời bao gồm chạy bộ, chạy ngắn, chạy nhanh, đạp xe…
Vận động ngoài trời không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp ích lớn cho não.Giúp tăng tế bào não. Rèn luyện thể dục còn có thể tăng hàm lượng glucose trong cơ thể, glucose là nhiên liệu cho đại não. Dưỡng chất mà đại não nhận được càng nhiều thì não phát triển càng tốt, và bạn cũng trở nên thông minh hơn", Corley phân tích.

7. Có nhiều nguồn thu nhập

"Những triệu phú, tỷ phú tay không dựng cơ đồ thường không dựa vào một nguồn thu nhập, họ có nhiều phương thức thu nhập khác nhau. Trong nghiên cứu của tôi, 65% người trong số họ trước khi trở thành triệu phú thì đã có ít nhất 3 nguồn thu nhập".
Các thu nhập thêm bao gồm cho thuê nhà đất, đầu tư cổ phiếu, nghề phụ, bản quyền v.v.
Thực tế, với người khởi nghiệp từ tay trắng thì chỉ một chút tài sản cũng là cả cơ nghiệp, mỗi chuyện làm ăn, đầu tư là cả một canh bạc dốc hết vốn. Dù tính toán giỏi cỡ nào thì vẫn còn yếu tố bất định "mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên". Thế nên, họ sẽ nghĩ mọi cách để có thêm các nguồn thu nhập khác, ngộ nhỡ thua lỗ hết sạch gia tài thì vẫn có thể sống được, không đến mức tuyệt vọng nghĩ quẩn. Tuyệt đối, đừng bao giờ chỉ dựa vào một nguồn thu nhập duy nhất. Muốn thành công, phải nghĩ ra các phương thức kiếm tiền khác nhau để gia tăng quỹ tài sản.

8. Kết giao với những người thành công khác

Có câu: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng". Những người chính nhân quân tử, đàng hoàng tử tế toát ra một sức mạnh tinh thần, một năng lượng tích cực mạnh mẽ khiến những người xung quanh cũng tự sản sinh suy nghĩ tích cực, lạc quan, hăng hái tiến thủ.
Kết giao với những người có mục tiêu rõ ràng, tâm thái tích cực, lạc quan nhiệt tình... chắc chắn sẽ giúp ích cho cuộc đời bạn. Và đó cũng chính là "khẩu vị" kết bạn yêu thích của người giàu.

9. Có thầy riêng

"Tìm được bậc đạo sư riêng cho mình có thể giúp bạn nhanh chóng tích tụ của cải" – Corley viết.
Bậc đạo sư thành công không chỉ có ảnh hưởng tích cực đến cuộc sống của bạn. Bằng việc chỉ dẫn bạn nên làm gì, không nên làm gì, họ chia sẻ với bạn kinh nghiệm thành công có giá trị, những kinh nghiệm từ bài học thành công hay thất bại của chính họ hoặc các bậc thầy của họ. Có người thầy tốt, con đường đi tới thành công của bạn bớt nguy hiểm, vòng vèo hoặc sai lầm.

10. Không phải người xuất chúng

Người thành công không phải người xuất chúng, nhưng họ biết tạo ra vòng ảnh hưởng của họ và kéo những người khác vào.
Có một so sánh thú vị thế này: Người quá xuất chúng, hiển lộ thì có lẽ khó thành công, giống như cái cây cao trong khu rừng thì bị gió bẻ gãy. Người thành công là người bình thường, nhưng tạo ra được bản sắc, sức cuốn hút riêng. Mà sức cuốn hút lớn nhất đối với mọi người chính là nhân cách, lòng bao dung, nhân ái, biết nghĩ cho người khác.

11. Thái độ nhân sinh tích cực

Có lẽ hầu hết mọi người đều biết suy nghĩ tích cực quyết định đến thành công, thay đổi cuộc đời nhưng không phải ai cũng thực hành nó một cách nhất quán, đúng đắn và trọn vẹn. Trong tướng mệnh học có nói: "Tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm chuyển", nghĩa là "tướng mạo, thần thái, tinh thần con người đều do tâm thái sinh ra, tâm thiện, tích cực thì tướng mạo, thần thái tốt đẹp. Hoàn cảnh xung quanh cũng thay đổi theo tâm thái, tâm thái tốt đẹp, thiện lương, tích cực thì hoàn cảnh, môi trường xung quanh cũng theo đó mà biến đổi.
Chỉ khi có thái độ tinh thần tích cực thì bạn mới có thể đạt được thành công lâu bền.

12. Giúp người khác đạt được thành công

"Giúp người khác theo đuổi mục tiêu và ước mơ, đồng thời đạt được thành công, đó cũng khiến bản thân bạn thu được ích lợi. Nếu không có những người thành công khác thì thành công cũng rất khó định nghĩa. Nếu muốn thành công thì cách tốt nhất là giúp người khác thành công".
Nhưng bạn không nên giúp đỡ tất cả mọi người mà chỉ nên giúp những người lạc quan, có mục tiêu rõ ràng, tích cực, theo đuổi ước mơ, tránh mất thời gian vô ích cho những người thiếu ý chí, thiếu nghị lực.

13. Tìm cầu các ý kiến phản ánh

Ý kiến phản ánh là danh từ hiện đại, thời xưa gọi là can gián. Hiếu Kinh có viết:
"Xưa bậc thiên tử có 7 người bề tôi can gián, tuy thiên tử vô đạo, cũng không bị mất thiên hạ".
"Bậc chư hầu có 5 người bề tôi can gián, tuy chư hầu vô đạo, cũng không bị mất nước".
"Bậc đại phu có 3 người bề tôi can gián, tuy đại phu vô đạo cũng không bị mất gia tộc".
"Kẻ sỹ có bạn bè can gián, thì không bị mất thanh danh".
"Bậc làm cha có con can gián, thì không rơi vào bất nghĩa".
Là chủ doanh nghiệp thì trong doanh nghiệp họ là vua, cần có bề tôi (cấp dưới) can gián. Với đối tác, với khách hàng thì họ là kẻ sỹ, cần có bạn bè can gián. Trong gia đình thì họ là người cha, cần vợ con can gián.

Theo tri thức trẻ